Wat zijn microplastics?
Microplastics zijn kleine plasticdeeltjes die kleiner zijn dan vijf millimeter. Ze kunnen ontstaan door het afbreken van grotere stukken plastic zoals verpakkingen, maar ze worden ook bewust geproduceerd in producten zoals scrubs, tandpasta of synthetische kleding. Ze zijn zo klein dat ze niet goed uit het water gefilterd kunnen worden, waardoor ze massaal in het milieu terechtkomen.
Hoe komen microplastics in de natuur terecht?
Microplastics zijn inmiddels overal te vinden: in oceanen, rivieren, de bodem en zelfs in de lucht. Deze deeltjes komen in de natuur terecht via afvalwater, slijtage van autobanden, verkeerd afvalbeheer en de afbraak van plastic zwerfvuil. Doordat plastic vrijwel niet afbreekt, blijft het langdurig aanwezig in het milieu en verspreidt het zich over grote afstanden.
Microplastics in water
In meren, rivieren en oceanen hopen microplastics zich op. Ze worden opgegeten door vissen en andere waterdieren en kunnen zo in de voedselketen terechtkomen. Zelfs diepzeewateren en de Noordpool zijn niet vrij van microplastics.
Verspreiding via lucht en bodem
Naast water komen microplastics ook in de lucht terecht via stof en slijtage van materialen. In de bodem hopen ze zich op door het gebruik van compost uit huishoudelijk afval of door industriële lozingen. Op deze manier kunnen planten ze mogelijk opnemen, waardoor ook vegetariërs microplastics binnenkrijgen via groente en fruit.
De impact op mens en milieu
De gevolgen van microplastics zijn nog volop in onderzoek, maar het is duidelijk dat ze invloed hebben op ecosystemen en mogelijk ook op onze gezondheid. Dieren kunnen microplastics verwarren met voedsel, wat kan leiden tot een vol gevoel zonder dat ze echt voedingsstoffen binnenkrijgen. Hierdoor kunnen ze ondervoed raken en zelfs sterven.
Gezondheidsrisico’s voor mensen
Mensen krijgen microplastics binnen via voedsel, drinken en inademing. De mogelijke gezondheidsrisico’s variëren van ontstekingen tot het verstoren van hormonen. Vooral nanoplastics, die nog kleiner zijn dan microplastics, kunnen cellen binnendringen en schade aanrichten, al is dit nog niet volledig bewezen.
Wat kun je zelf doen?
Je kunt bijdragen aan het verminderen van microplastics door kritisch om te gaan met plasticgebruik. Kies bijvoorbeeld voor natuurlijke materialen in kleding, gebruik geen verzorgingsproducten met microbeads en scheid je afval zorgvuldig. Kies vaker voor herbruikbare producten in plaats van wegwerpplastic. Zo draag je bij aan een gezondere planeet en een minder vervuilde leefomgeving.
